“In 2050 hebben we onze energievoorzien­ing onder controle”

Wereldwijd is België één van de vijf grote spelers in de offshore windenergiesector. Een veelbelovende, internationale sector in volle expansie waarin een breed gamma bedrijven actief in zijn. Een van die bedrijven is technologiebedrijf e-BO Enterprises waar Christophe Dhaene op het punt staat om vanuit West-Vlaanderen de hele wereld te veroveren.

Wat doet e-BO Enterprises precies?

“We zijn een technologie-integrator met vestigingen in Ieper en Oostende die oplossingen aanbiedt op vlak van telecommunicatie, netwerking, cybersecurity en safety & security systemen aan diverse industriële sectoren. We bieden onze klanten uit de offshore windenergiesector ook een datamanagementplatform aan om vanop offshore substation in zee tot in de control room impact te hebben op alle digitale processen van het windmolenpark. Wereldwijd zijn we actief in het Verenigd Koninkrijk, Duitsland, Nederland, Frankrijk, binnenkort Taiwan en uiteraard België.”

Jullie zijn vooral actief in de offshore wind sector maar dat was niet de focus bij de opstart twintig jaar geleden?

“Nee, we zijn opgestart in 2000 als technologiebedrijf. Andere bedrijven schakelden ons in voor ICT-problemen los van hun eigen activiteiten. In 2009 hadden we een eerste industrieel project voor het windmolenpark C-Power. Voor ons een project als een ander. Niemand wist toen dat offshore wind een aparte sector zou worden. 2008 was een mijlpaal voor ons bedrijf. We beslisten om onze knowhow in een productplatform te gieten om als service aan onze klanten aan te bieden. Voordien verkochten we altijd onze brains om de problemen van andere bedrijven op te lossen. In 2011 hadden we met deze aanpak voor het eerst recurrente inkomsten. Daarna volgde een organische groei tot 2018 waarna we ook structureel groeiden en nieuwe productielijnen ontwikkelden. Onze engineerafdeling telt ondertussen 40 man en is uitsluitend bezig met productontwikkeling en innovatie.”

Internationalisering is nu wel een duidelijk focus van e-BO Enterprises?

“De offshore of hernieuwbare energiemarkt is per definitie een internationaal gegeven. De buurlanden kan je vanuit België nog servicen. We richten ons nu op Azië dus moeten we ook daar ter plaatse aanwezig zijn. In de loop van januari moet onze vestiging in Taiwan juridisch in orde zijn. Van daaruit kunnen we dan verder bouwen. Maar ook in Europa is nog heel veel werk tot 2030. Als we alles moeten realiseren wat de kranten schrijven, zullen we zelfs nog een tandje moeten bijsteken.”

Hoe weet je wanneer het moment aangebroken is om in een bepaald land aanwezig te zijn?

“Er bestaat een ranking van landen voor offshore wind waar je aanwezig moet zijn. Iedereen uit onze sector kent dat lijstje. Die volgorde wordt bepaald door de ambitie van dat land om een bepaald aantal gigawatt op te wekken tegen een bepaalde datum. De oostkust van de Verenigde Staten staat bijvoorbeeld hoog op ons lijstje. Na Taiwan willen we in Azië ook nog in Japan en Zuid-Korea opstarten. Voor Australië bijvoorbeeld is het nog te vroeg. Ongetwijfeld zijn er heel wat mogelijkheden maar momenteel gebruiken ze nog hoofdzakelijk steenkool. Hun overheid trekt strategisch nog niet resoluut de kaart van offshore wind. Dat is voor ons het signaal dat het momentum er nog niet is om naar Australië te trekken.”

Hoe start je zoiets op in het buitenland?

“In heel de wereld is er heel weinig competentie rond offshore wind. Wereldwijd zijn altijd dezelfde vijf Europese landen aan zet: België, Denemarken, Nederland, Verenigd Koninkrijk en Duitsland. Die Europeanen zijn ook altijd ter plaatse. Zowel business developers als leveranciers in de supply chain. Uiteraard doen zij beroep op betrouwbare partners die ze kennen uit eerdere samenwerkingen in Europa. In Taiwan heeft men initieel geprobeerd om uitsluitend met lokale mensen windmolenprojecten op te starten maar dat was geen succes. We werken ter plaatse altijd met lokale mensen, bovenaan plaatsen we een Belg. De lokale mensen ontberen in eerste instantie wel de nodige skills en knowhow. Daarom sturen we ze drie maanden naar België voor een intensieve opleiding.”

Hoe ziet de offshore windsector eruit in 2050?

“Alles zal steeds meer geïnterconnecteerd worden met elkaar. Voor de consument maakt het niet uit of die stroom nu uit Noorwegen of Portugal komt. Transport van energie zal dan hoofdzakelijk gebeuren via kabels of via energiemoleculen aangeleverd door maritieme scheepvaart. Maar die interconnectiviteit moeten we op een goede gestructureerde manier realiseren. Eerst op Europees niveau, daarna op wereldschaal. Het belang van cybersecurity zal ook alleen maar toenemen. Bij een cyberaanval is nu telkens één bedrijf getroffen. Als alles geconnecteerd is, kan een goed georkestreerde aanval een hele regio lamleggen. Dat wordt een continu gevecht tussen de ICT-diensten en de hackers met slechte bedoelingen.”

Zal groene waterstof een grote rol spelen in de toekomst?

“We zijn maar in het begin van het waterstofverhaal. Momenteel zijn er nog wat nadelen zoals veel energieverlies bij de electrolyse, bij opslag of transport. Of de hoge kosten voor het aanleggen van de nodige infrastructuur. Maar dat weegt niet op ten opzichte van de vele voordelen. Heel wat projecten schieten nu als paddenstoelen uit de grond zoals vierkante kilometers zonnepanelen in de woestijn om hiermee waterstof te maken. Anderzijds is het ook eenvoudig om van waterstof via brandstofcellen warmte en elektriciteit op te wekken. En er is nog veel marge voor optimalisaties om het energie rendement te verhogen. Dus ja, ik ben ervan overtuigd dat groene waterstof een belangrijke impact op de toekomst zal hebben.”

Hoe gaan we om met energie in 2050?

“Ik geloof dat we in 2050 al onze energievoorzieningen onder controle zullen hebben zonder afhankelijk te zijn van regio’s waar we liever niet mee samenwerken. Men is nu volop bezig om de opslagmogelijkheden van batterijen voor energie te vergroten en te verbeteren. De volgende stap is het gebruik op grotere schaal van waterstof. De laatste stap is de opkomst van drijvende windmolenparken. Al deze componenten – battery energy storage, hydrogen & floating wind - zullen samen een grote impact op de offshore windsector hebben.”

Is er ook niet te veel druk om te snel het aantal megawatt op te krikken?

“Een nieuwe turbine ontwerpen duurt minimaal drie jaar en elke drie jaar moet er een nieuwe turbine op de markt verschijnen. Zo kan je nooit rendement halen uit nieuwe turbines omdat je continu een nieuwe productcyclus moet initiëren. Onderlinge concurrentie houdt iedereen scherp en evolutie is positief maar misschien ligt het tempo van steeds grotere turbines net iets te hoog. Grotere windmolens leveren ook niet automatisch meer gigawatt op per oppervlakte. Als je op eenzelfde oppervlakte grotere windturbines plaatst, moet er onderling meer afstand gehouden worden door wave-effecten.”

Is veiligheid het allerbelangrijkste op een windmolenpark?

“Veiligheid van het personeel wordt enorm hoog aangeschreven in offshoreparken. De veiligheidsverantwoordelijke van een windmolenpark heeft veel meer macht dan een preventieadviseur van een gewoon bedrijf. Hij kan beslissen om een activiteit stil te leggen. De voorbije tien jaar hebben we heel wat expertise opgebouwd op vlak van veiligheid. In de Belgische Noordzee hebben we ook heel weinig incidenten gehad. Dat safetyniveau willen we ook uitrollen in de rest van de wereld. Of er zullen incidenten gebeuren. En geen enkele politicus wereldwijd wil hiermee in de krant staan.”

Is het afbreken van windmolens een toekomstige spin-offbusiness?

“Bij de opstart van een windmolenpark zit het budget inbegrepen om achteraf alles opnieuw af te breken. Windmolens werken 20 tot 25 jaar. Die spin-off om windturbines te ontmantelen is op komst. Vooral de recuperatie van metalen wordt een interessante business. Maar voor ons als technologiebedrijf is recyclage van metalen geen prioriteit.”

Wordt het belang van innovatie overschat?

“Een crisis genereert altijd opportuniteiten. Alles evolueert bovendien sneller en sneller. Zonder innovatie ben je als bedrijf gedoemd om te verdwijnen. Maar dat is geen garantie. Je kan ook disruptief onderuit gehaald worden. Innovatie is pas relevant wanneer het op een doordachte manier gebeurt.”

Eén van de sleutels om beter te innoveren volgens innovatiespecialist Joachim De Vos is het vinden van de juiste partners om de nodige expertise te bundelen en nieuwe diensten te ontwikkelen voor de markten van morgen. Gaat u hiermee akkoord?

“Zeker. Door consortia of conglomeraten te vormen, maken we meer impact op een all-in-one geïntegreerde oplossing die zijn nut al bewees in de sector. Zo verminderen we heel veel risico’s. Als je wereldwijd actief wil zijn, is het noodzakelijk dat je op zoek gaat naar de juiste ecosystemen.”