Meer plan­taardi­ge eiwit­ten op ons bord

Mensen eten in verhouding te veel dierlijke en te weinig plantaardige eiwitten. Om dit aan te pakken, lanceerde de Vlaamse overheid de ‘Green Deal Eiwitshift op ons bord’. Via Fabriek voor de Toekomst Voeding zetten we onze schouders onder dit initiatief en stimuleren we voedingsbedrijven om meer in te zetten op plantaardige eiwitten. Collega’s An-Sofie en Nathalie van Hal van Fabriek voor de toekomst Voeding lichten toe.

Waarom is die eiwitshift zo belangrijk, ook voor bedrijven?

An-Sofie: "De eiwittransitie staat hoog op de agenda in Vlaanderen en Europa. De verschuiving naar consumptie van meer plantaardige producten helpt om de milieuproblemen aan te pakken."

Nathalie: “Overmatige consumptie van dierlijke producten kan op termijn tot gezondheidsproblemen leiden. Er is een groeiende vraag van de consument naar plantaardige producten. Dat zorgt voor heel wat opportuniteiten voor bedrijven die inspelen op deze nieuwe marktkansen.”

Wat is het belang van de ‘Green Deal Eiwitshift op ons bord’ van de Vlaamse overheid?

An-Sofie: “De ‘Green Deal Eiwitshift op ons bord’ brengt heel wat partners samen die elk vanuit hun eigen expertise deze eiwitshift helpen realiseren. Als overheidsorganisatie met focus op voeding en gezondheid moeten we hierin onze verantwoordelijkheid nemen.”

Nathalie: “We zijn vanaf dag één partner in dit verhaal. Het belang van deze eiwitshift zal alleen maar toenemen in de voedingssector. Daarom is het belangrijk dat we onze West-Vlaamse ondernemers informeren over toekomstige innovaties en de bijhorende opportuniteiten.”

Innovatie in de voedingssector is dus heel belangrijk. Hoe stimuleren jullie dit?

An-Sofie: “We bouwen een netwerk van constructieve partnerschappen uit. Zo brengen we de gebundelde kennis en expertise tot bij ondernemer door hen in contact te brengen met nuttige kennis- en overheidsinstellingen. We investeren ook in een open innovatieve infrastructuur voor testen, experimenten en onderzoek.”

Nathalie: “Op 1 maart dit jaar openden we Food Innovation Park, een wetenschapspark met focus op voeding en gezondheid. Hiermee slaan we de brug tussen de voedings- en gezondheidssector want daar ligt momenteel nog veel onbenut innovatiepotentieel. Daar bevindt zich onder andere FR&D Hall (Food Research and Development Hall), geëxploiteerd door Hogeschool VIVES. In de hal vind je momenteel twee pilots. De eerste is een hypermoderne grootkeuken met infrastructuur voor bereidingsprocessen, processen rond bewaren, koelen, regenereren, opwarmen en warm houden. Een tweede is een microwave-pilot met een industriële microgolfoven.”

Hoe schakel je deze infrastructuren in voor de eiwitshift?

An-Sofie: “De beschikbaarheid van deze apparatuur is heel relevant voor o.a. ziekenhuizen, woon- en zorgcentra of leveranciers van warme thuismaaltijden. Uit onderzoek in FR&D Hall kan je bijvoorbeeld ook bepaalde nevenstromen voor voedselproducten ontwikkelen die relevant zijn voor de eiwitshift. Of onderzoek voeren naar grondstoffen of bereidingsprocessen. Bedrijven kunnen in Food Innovation Park experimenteren in een gecontroleerde context onder toeziend oog van VIVES.”

Wat zijn de drempels voor bedrijven om die eiwittransitie te maken en hoe helpen jullie?

Nathalie: “Soms ontbreekt de kennis van bepaalde grondstoffen of het gebruik ervan. Of de vertaling van een idee naar de operationele uitvoering loopt stroef. We brengen bedrijven hiervoor in contact met de juiste partner en verwijzen ook naar de website www.kenniswijzer.be. Op deze website kunnen ondernemers een innovatievraag posten, zoals ”ik wil met grondstof X aan de slag maar ik loop vast op probleem Y”. Deze vraag wordt dan automatisch doorgestuurd naar een aantal kennispartners in West-Vlaanderen. Ook de kosten gepaard met innoveren zijn een hoge drempel. We geven hen ook informatie waar ze subsidies kunnen aanvragen.”

An-Sofie: “Reglementering is soms een drempel. Bijvoorbeeld voedingsbedrijven die willen innoveren met precisiefermentatie (microben programmeren om specifieke moleculen te produceren nvdr) botsen op de Europese reglementering.”

Zijn bedrijven enthousiast om deel te nemen?

An-Sofie: We zien zeker al een evolutie van bedrijven die meer interesse tonen en innovaties opzetten rond plantaardige en nieuwe eiwitbronnen. Bedrijven zijn soms nog terughoudend omdat ze erg focussen op de vraag van de consument. Dit is natuurlijk moeilijk omdat hier vaak het kip-of-het-eiverhaal speelt: is het consument die de vraag aanwakkert en zo innovatie stimuleert, of is het net het nieuwe aanbod dat de vraag van de consument stimuleert? De consument gaat alvast meer en meer op zoek naar alternatieve ingrediënten of naar voedzamere producten.”

Nathalie: “Met Fabriek voor de Toekomst Voeding ijveren we voor een verhaal, waar zowel plantaardige als dierlijke voeding een plaats krijgen in een gezond voedingspatroon. We sluiten ons aan bij het Vlaams Instituut Gezond Leven dat de halfhalf-richtlijn hanteert: kies de helft van de week voor een plantaardige maaltijd. De kennis en inspiratie vanuit de Green Deal Eiwitshift geven we mee aan de West-Vlaamse bedrijven. Samen maken we de eiwittransitie tot een succesverhaal voor iedereen.”